Wat is een noot nu eigenlijk precies? Welke soorten zijn er en kun je noten gebruiken als een goede vegetarische keuze? Lees het hieronder!
Wat zijn noten?
In wetenschappelijke termen is een noot een enkelvoudige dopvrucht, ofwel een vrucht met maar één zaad, waarvan het omhulsel – de vruchtwand – hard wordt. Voorbeelden hiervan zijn eikels, tamme kastanjes en ook hazelnoten. De walnoot valt op basis van deze definitie buiten de boot, want deze ‘noot’ is niet enkelvoudig; hij heeft twee duidelijke helften en een zogeheten stenige wand en heet daarom een steenvrucht. De pinda, die bij velen bekend staat als de topveroorzaker van notenallergie, is zelfs met moeite niet onder de noten te scharen. Pinda’s zijn peulvruchten, of beter gezegd: zaden uit een peul, net zoals kikkererwten en linzen dat zijn.
Hoe gezond zijn noten nu eigenlijk?
Noten zijn heel gezond. Een handje noten per dag (25 gram) verlagen je LDL cholesterol, wat helpt je bloedvaten gezond te houden. Noten bevatten ook veel vezels, goede vetten (onverzadigde), ijzers en eiwitten.
Alle ongezouten noten en pinda’s zijn goed voor je. Dus ongebrand (rauw), gebrand en geroosterd. Denk aan amandelen, cashewnoten, hazelnoten, paranoten, pecannoten, pistachenoten en walnoten. Pinda’s zijn officieel peulvruchten, maar lijken qua samenstelling en gebruik op noten. Daarom rekenen we ze in dit advies tot de noten.
Er zijn wel verschillen:
- Ongebrande noten zijn niet bewerkt en bevatten alleen de eigen aanwezige voedingsstoffen. Noten die sowieso nooit gebrand worden aangeboden zijn walnoten en paranoten.
- Gebrande noten zijn noten die zijn gefrituurd in olie. Doordat de noten op hoge temperatuur zijn gebrand, bevatten deze noten iets minder vitamines en mineralen dan de ongebrande rauwe variant. Voor hun gezondheidswaarde maakt dat niet veel uit. Omdat noten al veel gezonde onverzadigde vetten bevatten, nemen ze vrijwel geen olie meer op. Gebrande noten bevatten daarom ongeveer evenveel vet als rauwe noten.
- Geroosterde noten zijn met droge lucht geroosterd. Hier is geen olie aan te pas gekomen.
Wat noten minder gezond maakt zijn de kruidenmixen en zouten die vaak toegevoegd worden.
Wil je dus gezonde noten kopen. Kies dan 1 van de bovenstaande bewerkingen.
Welke soorten noten zijn er eigenlijk zoal?
Amandelen
Amandelen vormen de zaden voor de amandelboom. Het grootste deel van deze noten, zo’n 80%, komt uit Californië. Daarnaast vindt een deel van amandelen de herkomst in Spanje. Voornamelijk de Jordan en Valencia amandelen komen hiervandaan. Een amandel bestaat voor ongeveer 90% uit onverzadigde vetzuren en bevat daarnaast veel vitamine E.
Cashewnoten
De cashewnoot wordt voornamelijk geteeld in Vietnam, India en Afrika. De noten worden voornamelijk bewerkt in India en Vietnam totdat ze zo op te eten zijn. Het is de zaad van de kasjoeboom en bevat veel eiwit en ijzer.
Hazelnoten
De plant hazelaar bevat een vrucht die we hazelnoot noemen en de kern hiervan is eetbaar. Vooral in Turkije en Spanje wordt deze noot veel geteeld. Er bestaan zowel wilde als commercieel verbouwde hazelaars. De wilde variant is wat kleiner en heeft een meer uitgesproken smaak. Beide hazelnoten zijn erg lekker en bevatten veel vitamine E.
Pecannoten
Pecannoten komen voornamelijk uit de Verenigde Staten. Ze komen van een 40 tot 50 meter hoge boom en kunnen zo gegeten worden. Je kunt ze ook heel goed roosteren of als garnering gebruiken voor bijvoorbeeld gebak of ijs. Een pecannoot bevat ongeveer 75% vet, 10% eiwit, veel zink en vitamine B. De olie die eruit gewonnen kan worden wordt voornamelijk voor de cosmetica gebruikt, maar kan ook prima gegeten worden.
Walnoten
Walnoten staan bekend om hun gezondheid bevorderende aspecten en vinden hun herkomst voornamelijk in de Verenigde Staten, Chili en Oost–Europa. Ze worden beschouwd als een steenvrucht, maar wordt in de algemene spreektaal juist als de meest bekende noot aangeduid. Een walnoot wordt bij de groei omgeven door een harde dop en daarna door een dikke groene schil. Je kunt ze in de dop aanschaffen of wanneer ze al gepeld zijn. Met een notenkraker kun je zelf de walnoten goed openbreken en onder andere de antioxidanten zo innemen.
Kan een noot dienen als een goede vegetarische keuze?
Een “vlees” vervanger moet een aantal voedingsstoffen / waarde leveren. Bijvoorbeeld voldoende eiwitten, ijzers, vitamine B1 en/of vitamine B12. Voorbeelden zijn eieren, peulvruchten, tofu, tempé en noten.
Noten kunnen dus dienen als goede vegetarische keuze. Ze zijn een goede bron van eiwitten, ijzers en vitamine B1. Noten leveren geen vitamine B12. Deze kun je halen uit onder andere eieren.
Samengevat
Noten zijn heel gezond, zitten bomvol vezels, goede vetten, ijzers en eiwitten. Let wel op dat als je kiest voor gezouten of gekruide noten dat er vaak veel zout en smaakmakers aan toegevoegd zijn.
Noten kunnen ook goed dienen als “vlees” vervanger. Echter bevatten noten geen vitamine B12. Eet je dus volledig vegetarisch of vegan. Vul je vitamine b12 dan aan met een supplement en/of eieren.
Benieuwd naar onze eerste “Alles over… Blog”? Check hem hier.
