Na onze vorige reeks van 5 blogs waarin we zijn ingegaan op de basisbestanddelen van een gezonde warme kindermaaltijd, introduceert Pombella de ‘Alles over…’ reeks. Hierin zullen we wekelijks inzoomen op een onderwerp en alle ins- en outs bespreken. Als eerste is het de beurt aan een product dat op het eerste oog heel onschuldig lijkt, maar door de manier waarop wij het tot ons nemen dit niet het geval is: bouillon!
Wat is bouillon?
Bouillon is een bereiding die smaak, aroma’s en voedingsstoffen afgeeft door groenten, kruiden en/of vlees of vis te laten trekken in water. Door de bestanddelen te laten trekken, worden smaak- en geurstoffen in het water opgelost. Hierdoor ontstaat een geurig en smaakvol mengsel dat gebruikt wordt als basis voor de bereiding van gerechten als soepen, sauzen en ragouts.
Naast dat bouillon erg smaakvol is, is het ook gezond én makkelijk te bereiden! Er kleeft echter ook een nadeel aan: doordat het moet ‘trekken’ is het een tijdrovend klusje. De kooktijd voor een bouillon varieert van 45 minuten voor groentebouillon tot 4 uur voor runderbouillon; niet iets waar je na een dag werken makkelijk aan toe komt.
Bouillonblokjes
De oplossing voor dit probleem komt in de vorm van het alom bekende bouillonbokje. Een bouillonblokje is bedacht om snel een smaakvolle bouillon op tafel te krijgen. Het bestaat uit een gedroogd en samengeperst mengsel van zout, suiker, gist, smaakversterkers en kruiden wat met een vet wordt gebonden. Wellicht smaakvol, maar is het ook gezond?
De consumentenbond testte vorig jaar (2019) 49 bouillonblokjes die verkrijgbaar zijn in de supermarkt. De conclusie? Je koopt vooral zout, met uitschieters tot wel 58%(!). Verder zit er voornamelijk zetmeel, vet, smaakversterkers en suiker in. Groente, kruiden en vlees lijken bijzaak.
Op het etiket van een voedingsmiddel staat het hoofdbestanddeel altijd als eerste vermeld. Voor bovenstaande groentebouillon van Knorr is dit zout. Daarnaast zit het vol met palmvet en smaakversterkers en bevat het niet meer dan 4,9% groenten.
Lees tip (!): https://www.consumentenbond.nl/voedingstests/test-bouillonblokjes
Op het etiket van een voedingsmiddel staat het hoofdbestanddeel altijd als eerste vermeld. Voor bovenstaande groentebouillon van Knorr is dit zout. Daarnaast zit het vol met palmvet en smaakversterkers en bevat het niet meer dan 4,9% groenten.
Zout (natrium) – Verse en onbewerkte producten bevatten van nature weinig natrium. De belangrijkste bron van natrium in voeding is keukenzout. Naar schatting voegen we zo’n 20% van de hoeveelheid zout die we binnenkrijgen zelf toe aan ons eten. Ongeveer 80% komt uit keukenzout dat fabrikanten toevoegen aan bewerkte producten, zoals brood, sauzen en kant-en-klaarmaaltijden. Fabrikanten doen dit bijvoorbeeld om de smaak, houdbaarheid (vleesproducten, vis, zuurkool) of structuur (brood, kaas) te verbeteren. Daarnaast is het bij een bouillonblokje een goedkoop alternatief om vulling/gewicht te geven aan het product. Veel zout is ongezond en doordat fabrikanten dit aan hun producten toevoegen krijg je er al snel te veel van binnen.
Suiker – Net als zout wordt suiker in grote mate door fabrikanten aan producten toegevoegd. Naast dat suiker textuur geeft en voeding conserveert, is het natuurlijk lekker zoet én goedkoop. Daarom gebruiken veel fabrikanten suiker als smaakversterker en om volume aan hun product te geven. Niet alleen in snoep en frisdrank, maar ook in chips en saus.
De combinatie tussen zout, suiker en vet is iets wat wij als mensen erg lekker vinden. Te veel suiker zet ons lichaam om in vetten. Bij Pombella bereiden wij onze gerechten dan ook zonder suiker toe te voegen en adviseren wij om thuis het gebruik in suikers te beperken.
Smaakversterker – E-nummers zijn additieven (toevoegingen) in levensmiddelen die de Europese Unie geschikt vindt voor consumptie. Er zijn echter E-nummers in voeding, die nadelige gevolgen voor het lichaam hebben. E-621, MSG (monoglutamaat), ofwel Ve-tsin is een smaakstof die overgevoeligheidsreacties kunnen veroorzaken. Ze kunnen directe klachten geven zoals hartkloppingen, roodheid, duizeligheid en migraine. En wist je dat je ook meer trek in koolhydraten kan krijgen als je producten met deze smaakversterker eet?
Samengevat
Een goede bouillon vormt de basis van praktisch alle traditionele keukens. Denk aan Japanse ramen noodles, Italiaanse bolognesesaus of een Franse boeuf bourguignon: het is een van de essentiële ingrediënten om een smaakvol gerecht op tafel te zetten. Maar als we kijken naar de ingrediënten in de bouillonblokjes die verkrijgbaar zijn in de super- of speciaalzaak, staat dit verre van hoe een echte bouillon zou moeten zijn.
Wat gebruik je dan wel?
Als je voor het gemak kiest dan zijn er bouillonblokjes op de markt die minder ongezonde toevoegingen bevatten dan de meeste verkrijgbare blokjes. Check hiervoor goed de ingrediëntenlijst achterop het product.
Vooral bij kinderen is het aan te raden het gebruik van bouillonblokjes te vermijden of een aangepaste dosering te gebruiken. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor kinderen is immers veel lager dan die voor volwassenen.
Het beste is om zelf bouillon te maken. Hier hebben we bij Pombella een makkelijk en lekker recept voor bedacht. Benieuwd geworden? Houd onze socials in de gaten… eind deze week komt het recept online!